AS Group: Je li na pomolu formiranje najveće privatne bh. grupacije?

Od skromnih početaka još u vrijeme Jugoslavije pa do nedavne najave o kupovini sarajevskog “Klasa”, “AS Group” je prošao trnovit put do sadašnjeg uspjeha. Iako je mnogima ova grupacija najpoznatija po reklamama s popularnim glumcem Enisom Bešlagićem i džinovskom džezvom, tešanjska kompanija je mnogo više od toga.

(Novo Vrijeme )

Nedavna najava da bi kompanija “AS Group” iz Tešnja mogla preuzeti sarajevski “Klas” izazvala je znatiželju javnosti. “Klas”, koji je dugo bio prepoznatljiv brend ne samo u Sarajevu nego i u cijelom regionu, sa svojih 1.300 zaposlenih spada među najveće proizvođače hrane na Balkanu. Istovremeno, “AS Group”, jedna od najvećih bh. grupacija s većinski privatnim kapitalom i oko 1.200 zaposlenih, razvija se u tri ključna sektora, a to su: hrana, trgovina i tekstil. Stoga je strateško opredjeljenje ove kompanije za rast u sektoru hrane ključni razlog za planove najnovije akvizicije.

Od trgovine do proizvodnje

“AS Group” prvobitni razvoj započinje samostalnom trgovinskom radnjom “AS d.o.o.” koja je osnovana 1988. godine, ali tek 1995. godine prerasta u privatno preduzeće. Iako su počeli kao trgovci, vlasnici ove kompanije ulažu u proizvodnu djelatnost i 2006. godine investiraju pet miliona konvertibilnih maraka u gradnju tvornice keksa koja danas zapošljava 200 radnika. Daljnje širenje se odvija kupovinom turske kompanije “KENT ELIT” iz Visokog te počinje snažan razvoj u sektoru hrane koji je trenutno jedan od najvećih aduta ove kompanije. S proizvodnim asortimanom u prehrambenom sektoru i više od 400 različitih proizvoda, “AS Group” je najavljenim akvizicijama na dobrom putu da zaokruži proizvodnju velikog broja prehrambenih proizvoda.

Uspješna priča iz Visokog

Jedan od najpoznatijih poteza ove kompanije svakako je i kupovina visočkog “Vispaka”. Potez koji je prvobitno dočekan s dozom sumnje i navalom lokalpatriotizma se, sudeći po poslovnim rezultatima, pokazao uspješnim. Tako je u prvih devet mjeseci 2013. godine realizacija industrije “Vispak d.d.” iznosila 29.196.251,00 KM, što je za 92 posto više u odnosu na isti period 2010. godine kad je “AS Group” kupovinom dionica dobio udio u vlasništvu ove kompanije. Usto, koristeći glumca Enisa Bešlagića kao još jedan tešanjski “brend” u reklamama koje su sadržajem pratile nacionalnu euforiju oko državnog fudbalskog tima, kompanija je javnosti uspješno predstavila i brend kahve “Zlatna džezva”, čija prodaja bilježi rekordne rezultate. Svi ovi rezultati dodatno su potvrđeni kad su “Poslovne novine” ovu kompaniju uvrstile na 29. mjesto na listi 100 najvećih firmi u Bosni i Hercegovini. Osim “AS Groupa”, još 12 kompanija s područja općine Tešanj uvršteno je na ovu listu.
Općina poduzetnika

Sloveći za jednu od najrazvijenih sredina u BiH, Tešanj je osim “AS Groupa” iznjedrio velik broj uspješnih kompanija. Osim tradicionalno poznatih proizvođača flaširanih voda, tu su još i uspješne strane investicije kakve su “Alpina Bromy”, jedan od najvećih naftnih distributera “Hifa Groupa”, zatim niz kompanija iz sektora obrade metala kakve su “Pobjeda” i “Mann Hummel”, zatim kompanija za preradu mesa “Madi” i mnogi drugi. Izvoz kompanija s općine Tešanj samo u 2011. godini iznosio je 246.054.000,00 KM. Jedna od tajni uspjeha svakako je i oslanjanje prvenstveno na domaće snage te, kao i u slučaju susjedne općine Gračanica, nepostojanje velikih kompanija iz vremena Jugoslavije koje je više koristilo nego štetilo poslijeratnom privrednom razvoju. Zato se širenje “AS Groupa” na druge krajeve BiH treba posmatrati kao nešto pozitivno, tako da i kompanije u drugim dijelovima zemlje uče na iskustvima i lekcijama tešanjskih kompanija.
Serija akvizicija

Osim kupovine “Vispaka” te planova o preuzimanju sarajevskog “Klasa”, ova kompanija obavila je i niz manje poznatih ali jednako značajnih akvizicija. Tako je kupovina tešanjske firme “Napredak d.d.” 2008. godine, koja se bavi proizvodnjom tekstila, spasila ovu kompaniju od propadanja i uspješno je očuvano 300 radnih mjesta. “Fortitudo d.o.o.” je firma u vlasništvu “AS Groupa”, a osnovana je krajem 2012. godine po uzoru na tradiciju travničkog “Borca” i bavi se prvenstveno proizvodnjom odjevnih predmeta. Kupovina kompanije “Vemal” koja trguje nekretninama praćena je kupovinom firme “Oaza d.o.o.” iz Tešnja, jednog od najpoznatijih ali nedovoljno iskorištenih bh. brendova. Nadati se da će “AS Group” vratiti “Oazu” na staze stare slave pojačanim plasmanom kako na domaća tako i na strana tržišta.

Male, ali uspješne sredine

Jačanje i širenje domaćih firmi je pozitivna pojava koju treba podržati. Osim upošljavanja bh. radne snage, kompanije kakva je “AS Group” i njoj slične jačaju poziciju domaćih brendova na policama stranih tržnih centara u BiH. Usto, evidentna je i primjena modernih marketinških metoda koje, nažalost, nisu toliko svojstvene domaćim kompanijama zbog nedostatka novca ili uvjerenja da takvo nešto nije potrebno. Mjesta kakva su Tešanj i Gračanica predstavljaju novu generaciju bosanskih sredina koje se u kapitalističkom sistemu snalaze bolje od drugih i njihova iskustva treba primijeniti i na ostale bh. gradove.

 Novo Vrijeme