01.11.1992. – Formirana Istočnobosanska operativna grupa

U novembru 1992. godine formirana je Istočnobosanska operativna grupa u čiji sastav ulaze sve brigade i Mješoviti artiljerijski divizion (MAD), koji je formiran zahvaljujući plijenu operacije “Krug”. Prvi komandant IBOG-a je Ferid Buljubašić, koji je sa grupom oficira došao iz Sarajeva.

IBOG/81.divizija 1992-1995

18.5.1992 stigla je zvanična naredba općinskog štaba TO Goražde o formiranju 1. Drinske brigade. Ta brigada držala je front prema Foči. Prvi i jedini komandant 1. Drinske brigade bio je rahmetli Zaim Imamović.
Samo nekoliko dana poslije formiranja 1. Drinske brigade, također zvaničnim aktom OŠ TO Goražde, formirane su 31. Drinska udarna brigada na lijevoj obali Drine(u kojoj su bili i borci iz Rogatice) i 43. Drinska brigada na desnoj obali Drine(u kojoj su bili i borci iz Čajniča). Prvi komandant 31. brigade bio je Abduselam Sijerčić Pelam. 43. brigadom je komandovao Amir Reko Makedonac. Krajem maja formirana je 1. Višegradska brigada, u kojoj su bili i borci iz Rudog, a koja je kasnije proglašena slavnom. Njen komandant bio je Ahmet Sejdić.

U novembru 1992. godine formirana je Istočnobosanska operativna grupa u čiji sastav ulaze sve brigade i Mješoviti artiljerijski divizion (MAD), koji je formiran zahvaljujući plijenu operacije “Krug”. Prvi komandant IBOG-a je Ferid Buljubašić, koji je sa grupom oficira došao iz Sarajeva.

Oktobra ‘94. naredbom državnog vrha u Goražde iz Sarajeva dolazi grupa oficira na čelu sa Sulejmanom Vranjem i brigadirom Hamidom Bahtom. Bahto postaje komandant IBOG-a, koji je četvrtog februara 1995. godine transformiran u 81. diviziju.

http://www.bhdani.com/arhiva/255/t25515.shtml

Iz knjige “Hamid Bahto sa braniocima Sarajeva i Goražda”:
Početkom agresije, maja i juna 1992. godine, na slobodnoj teritoriji oko Goražda formirano je šest brigada:

1. fočanska brigada; 1. drinska brigada, formirana 18.05.1992, komadant Zaim Imamović;

31. drinska udarna brigada, formirana 25.05.1992, prvi komandant Abduselam Sijerčić;

1. višegradska brigada formirana 29.05.1992, komadant Ahmet Sejdić;

43. drinska brigada, formirana 06.06.1992, prvi komandant Amir Reko – Makedonac;

1. rogatička brigada je formirana 19.11.1992 u selu Pokrivenik, a za prvog komadanta brigade je postavljen Enes Zukanović.

Komandovanje ovim jedinicama je objedinjavao Okružni štab teritorijalne odbrane Goražde.
Čajnički bataljon je bio u sastavu 43. Drbr.
Ruđanski bataljon je bio u sastavu 1.Vbr.
Brigade su bile različitih formacija – od 900 do 3200 ljudi.
Oružije je imalo samo oko 30% boraca.

Početkom oktobra 1992. u Goražde je došao Ferid Buljubašić.
Istočno Bosanska Operativna Grupa(IBOG) je formirana 01.11.1992.
Za komandanta IBOG je postavljen Ferid Buljubašić.
U sastavu komande IBOG formirana je četa vojne policije.
Od kapaciteta doma zravlja formirana je ratna bolnica.
Jedini put za snabdijevane bio je preko Grepka.
Formirana je transportna jedinica od 150 konja.

Sastav IBOG do kraja 1994:
– Komanda IBOG
– Izviđačko-diverzantska četa
– Odjeljenje veze
– Press služba
– Vojna policja
– Vojni sud
– Vojno-istražni organ
– Vojni zatvor
– Logistička baza
– Ratna bolnica
– 1.Drbr.
– 31.Drbr.
– 43. Drbr.
– 1. Vbr.
– 1. Rbr.
– Mjesoviti artiljerijski divizion (mad)

Krajem 1994. godine, u raznim strukturama odbrane Goražda je bilo:
– u jedinicama Armije RBiH 7391 vojnih obaveznika
– u policiji MUP-a 404 vojnih obaveznika
– u civilnoj zastiti 356 vojnih obaveznika
– u jedinicama radne obaveze 1230 vojnih obaveznika
– u preduzeću “Pobjeda” 335 vojnih obaveznika

Ratni plijen jedinica IBOG(81.dvizije kopnene vojske):
– pušaka raznih 760+
– puškomitraljeza 94
– minobacača 60mm i 82mm 60
– ručnih bacača 99
– bestrzajnih topova 7
– tenkova 6
– oklopnih transportera 2
– samohotki 6
– minobacača 120mm 5
– haubica 105mm 1
– haubica 152mm 1
– topova 76mm 5
– PAM-ova 12,7mm 21
– PAT-ova 20mm 10
– PAT-ova 37mm 12
– PAT-ova 40mm 4
– municije za puske oko 700.000
– metaka 12,7mm 4442
– metaka 20mm 11.185
– mina za minobacace oko 1500
– granata raznih oko 2300
– rucne bombe 1127

Reorganizacija IBOG i preimenovanje u 81.dKoV
Oktobra 1994. godine, po naredjenju komandanta ŠVK generala Delića, u IBOG su uslijedile značajne organizacijsko-formacijske promjene(pod komandom Hamida Bahta uz pomoć generala Vranja i x broj oficira iz Sarajeva/1.korpusa).
– Formiran je Nastavno-regrutni centar,
– Formirana je 808. oslobodilačka brigada(komandant Ahmet Sejdić iz Slavne Višegradske),
Preformirane su i preimenovane:
– 1. Drbbr u 801. lahku brigadu i 802. lahku brigadu,
– 31. Drbbr u 831. lahku brigadu,
– 43. Drbbr u 843. lahku brigadu,
– 1. Slavna Višegradska bbr i 1. Rbbr u 851. Slavnu lahku brigadu,
– mješoviti artiljeriski divizion u 821. mješoviti artiljeriski divizion.

u sastavu 81. dKoV bili su i:
– Logistički bataljon
– Inžinjerijska četa
– Četa vojne policije
– Četa veze
– Izviđačko-diverzantska četa
– Vod za protivelektronsku borbu
– Komanda Garnizona Goražde
– Komanda 81.dKoV

Naređenjem komandanta Generalštaba od 06.06.1995 u sastavu 81. divizije su usle:
– 803. lahka brigada, formirana 13.06.1995
– 807. muslimanska oslobodilačka brigada, formirana 17.06.1995

Krajem 1994. godine, nakon što je izvršena domobilizacija ljudstva, u jedinicama IBOG je bilo ukupno 7619 pripadnika:
– Komanda IBOG 121
– Četa vojne policije 191
– 821. mješoviti artiljeriski divizion 300
– Ratna bolnica 132
– Nastavno-regrutni centar 28
– 801. lbr 1469
– 802. lbr 1447
– 808. Obr 1078
– 831. lbr 1074
– 843. lbr 864
– 851. Slbr 867
– Komanda Garnizona 20

Početkom 1995. godine popuna IBOG je povečana na 8097 pripadnika:
– 617 oficira
– 738 podoficira
– 6742 vojnika

Krajem 1994. godine, IBOG je u odnosu na formacijske potrebe, bila popunjena samo sa 25% pješadijskog naoružanja. Preduzeće “Pobjeda” je imalo ogroman značaj u logisticiranju. Problemi popune su bitno ublaženi proizvodnjom mina za minobacače 60mm, 82mm, metaka 20mm za PAT, metaka 12,7 mm za PAM, protivpješadijskih i protivtenkovskih mina i ručnih odbrambenih bombi.

Od 1992. do kraja 1994. godine, u jedinicama IBOG je poginulo 1209 boraca, teže ranjeno 1373, a lakše ranjeno 1256, dok su 124 borca nestala.

U okviru inžinjerijskog osiguranja, poseban problem (1994. godine) je bio prelazak sa jedne na drugu obalu rijeke Drine. Svi mostovi su bili pod neprijateljskom vatrom. Zato je u novembru ispod mosta u centru Gorazda izgradjen improvizovani most, koji je služio za siguran prelazak sa jedne na drugu obalu rijeke Drine. Most su sagradili inžinjerci 81. dKoV.

Početkom 1995. godine 851. lbr je imala ukupno 988 boraca: oficira 77, podoficira 102 i vojnika 809. To je bila popuna od 88,5%, u odnosu na formaciju te brigade. Popuna ove brigade naoružanjem je bila samo 29% u odnosu na formaciju. Popuna municijom je bila minimalna. Popuna artiljerijskog diviziona je bila 75,2%. Popuna 843. lbr je bila dobra: 97,21%.

26.07.1995 81. dKoV raspolaže sa nekih 340.000 komada sitne municije u jedinicama i oko 60.000 komada kao rezerva u magacinu 81. dKoV. Po jednom borcu to iznosi oko 50 komada, a po jednoj cijevi u prosjeku 150 komada metaka.

Nakon Srebrenice..
Nakon sto su dosta brzo završili čišćenje i protjerivanje, Bošnjaka iz Srebrenice, Mladić vodi četničku vojsku na drugu “zastičenu zonu” Žepu. I ona će pasti. I šta onda? Pa mi naravno?! UN neće ništa učiniti, to je sigurno. Ali zato hoćemo mi. Moj vod, PTD vod, dobio je zadatak da razoruža vojnike UN – Ukrajince. Detaljno smo razradili plan za upadanje u krug i zauzimanje zgrade gdje su ovi vojnici zabunkerisani. Pružili smo njihovom komandantu šansu da mirno preda oružije. Međutim, on je odbio i ukrajinci su zauzeli položaje u krugu. Evo kako smo ih odradili:
Nakon što su pregovori o mirnoj predaji oružija propali, zarobljavamo njihovog komandanta, istovremeno iz tri pravca proderemo u njihov krug i razoružavamo vanjsko obezbeđenje, upadamo u zgradu, na prvi a potom i na drugi sprat i sve ih razoružavamo. Ukrajinci su prijetli pucanjem, repetirali pa onda i ispucali rafal. Sve nas to nije pokolebalo. Skidamo sa njih šljemove, pancire, puške i izvodimo ih iz zgrade i postrojavamo. Ima ih 62. Iznosimo sve, tovarimo u kamione i vozimo u grad. U ovoj akciji obogatili smo naše linije odbrane sa:
7 transportera,
nekoliko kamiona,
7 PAM,
50 AP,
10 PM,
5 snajpera,
50 pancira,
60 šljemova,
sanduk RPG, sa nekoliko sanduka granata,
eksploziv, akumulatori, sredstva veze, i jos mnogo toga.

Ukrajinci su se usrali od straha. Oružije nam je došlo ko hljeb. Posebno PAM-ovi. Nakon ovoga mogu reči da je moral skočio. Svi smo svjesni da se moramo uzdati samo u sebe i svoje snage.
Izvor: Tarik Sarajlic “Ratni Dnevnik Gorazde 1992-1995”.