ŠANA TOVA UMETUKA
Jevreji obilježavaju Novu godinu – Roš ašanu, što u prijevodu znači početak godine. Obilježavanje počinje puhanjem u šofar, ovnov rog od kojeg je napravljen muzički instrument. To predstavlja poziv na buđenje i kajanje.
Obilježavanje Nove godine, 5784. počelo je sinoć i trajat će dva dana, a Roš ašana ima još četiri naziva.
“Jom terua i Zihron terua, koji se odnose na šofar, i Jom adin i Jom azikaron (Dan suda i Dan sjećanja). Period između Roš ašane i Jom kipura nazivamo Jamim noraim (Strašni dani), na koje, po vjerovanju, ljudska zajednica izlazi pred ‘nebeski sud’. To je period ličnog ispitivanja svojih riječi i djela iz prethodne godine, vrijeme pokajanja i oprosta”, objasnili su u Jevrejskoj opštini Sarajevo.
Kao razlog zašto se puše u šofar istakli su da je to zvuk da nas “prene iz sna”, ne bi li počeli s “introspekcijom, da bi na vrijeme tražili oprost za grijehe, kako prema ljudima, tako i prema Gospodaru”. Puhanje u šofar simbolizuje i ovna koji je žrtvovan umjesto Isaka iz biblijske priče
“Interesantno, oprost za prestupe protiv drugih ljudi (uz namirenje štete) prvo tražimo od njih, da bi nakon toga tražili oprost od Svetog, blagoslovljen On”, naveli su.
Roš ašana se tradicionalno čestita riječima: Tizku lešanim rabot, tovot veneimot (Na mnoga ljeta, dobra i ugodna), Lešana tova tikatevu vetahtemu (Da budete upisani i zapečaćeni za dobru godinu) ili Šana tova umetuka (Dobru i slatku godinu).
Kalendar u Judaizmu je lunisolaran, dok je gregorijanski kalendar solaran. Nulta godina u hebrejskom kalendaru je ona kada je jevrejski filozof Majmonid izračunao stvaranje svijeta.
Tokom obilježavanja služi se poslastica, najčešće jabuke sa medom, a hljeb, koji se jede prije obroka uz prstohvat soli, također se jede sa medom. Nije rijetkost da se jede i nar. Izrael i Ukrajina su dvije države u kojima je Jevrejska nova godina nacionalni praznik.
Klix
