Ekosistemi u BiH pred nepovratnim uništenjem
Povodom 22. marta Svjetskog dana voda EFEKT koalicija upozorava na sve veću opasnost gradnje akumulacijskih hidrocentrala koje direktno uništavaju vodne ekosisteme Bosne i Hercegovine.
Vode u BiH nose veoma bogatu biološku raznolikost, a trećina svih poznatih vrsta kičmenjaka zavisi o slatkovodnim ekosistemima. Hidrocentrale ih ugrožavaju i na kraju potpuno, nepovratno uništavaju, saopćeno je iz Centra za razvoj i podršku (CRP).
Iako rijeke Bosne i Hercegovine imaju veliki energetski potencijal, ekološkog kapaciteta za gradnju novih hidrocentrala nema, jer su u velikoj mjeri već nepovratno uništeni. Akumulacijske hidrocentrale mijenjaju prirodne riječne tokove u vještačke ekosisteme s potpuno drugačijim životnim uslovima u kojima postojeći organizmi ne mogu opstati. Dolazi do trajnog gubitka plodnog tla, degradacije gornjeg toka rijeka, nestanka vodnih bioraznolikosti, te opadanja kvaliteta vode stvaranjem “efekta bare”, ističu iz CRP-a.
Uslijed truljenja potopljenje vegetacije, akumulacije postaju izvori CO2 i metana, te stvaraju efekat staklenika, veće prisustvo magle i vlage, a u isto vrijeme potapaju izvore čiste, pitke vode. Nestajanje i uništavanje vodnih ekosistema gradnjom hidrocentrala nema nikakvo opravdanje, čak ni ekonomsko, navodi se u saopćenju.
Dosadašnje iskustvo je pokazalo da finansijska analiza gradnje centrala obuhvata samo tehničke detalje i profit od proizvodnje električne energije, zanemarujući pritom vanjske troškove, kao što su iseljavanje stanovništva i troškove nastale uništavanjem ekosistema na području akumulacije. Hidroenergija jeste obnovljiva, ali nije održiva ili zelena energija. Održiva energija je energetski efikasan način proizvodnje i korištenja energije koji ima što manje štetnog uticaja na okoliš. Akumulacijske hidrocentrale to ne ispunjavaju, navodi se u saopćenju.
Zbog toga EFEKT koalicija zahtijeva da Federalno ministarstvo energije, rudarstva i industrije, kroz novu strategiju energetskog sektora Federacije BiH, poduzme sve neophodne mjere i spriječi povećavanje proizvodnje električne energije dobijene iz akumulacijskih hidrocentrala, stoji u saopćenju.
EFEKT koaliciju su formirali Centar za razvoj i podršku Tuzla, Energis Sarajevo, Ekoforum Zenica, E grupa Zenica, UFFL Lukavac i Zelena akcija Zagreb, u okviru projekta EFEKTivna akcija koju finansira Evropska unija kroz IPA program – Podrška civilnom društvu 2012.
ekapija
