Dogodilo se na današnji dan – 29. februar

1. mart (ožujak) (1.3.) je 60. dan godine po gregorijanskom kalendaru (61. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 305 dana.

Događaji

1565 – Portugalski vitez Estácio de Sá osnovao Rio de Janeiro.
1872. – Jeloustoun je postao prvi svjetski nacionalni park. Jeloustoun je prirodni botanički i zoološki vrt u SAD, najvećim dijelom u državi Vajoming, površine 8.963 kilometara kvadratnih, u kojem je zabranjen svaki lov i oštećenje prirode.
1912. – Albert Beri izveo je prvi skok s padobranom iz aviona.
1947. – Međunarodni monetarni fond počeo je sa radom.
1966. – “Venera 3”, sovjetska kosmička sonda, srušila se na Veneru. Iako nije ispunila svoj zadatak – da izmeri atmosferu na Veneri, ona je postala prvi objekat koji je čovjek napravio, a koji je dotakao neku drugu planetu.
1970. – U Americi je zabranjen lov na kitove u komercijalne svrhe.
1977. – Američka banka daje ime VISA svojim kreditnim karticama.
1978. – Mrtvački sanduk Čarlija Čaplina ukraden je u Švajcarskoj.
1981. – Bobi Sends, član IRA, započeo je 65-dnevni štrajk glađu u zatvoru, nakon čega je umro.

Rođeni

1810. – Frédéric François Chopin, polj. Fryderyk Franciszek Chopin, (Żelazowa Wola, 1. ožujka 1810. – Pariz, 17. listopada 1849.), poljski skladatelj i pijanist.
Rano djetinjstvo proveo je u domovini, a ranu mladost na putovanjima u Berlinu, Beču i Dresdenu, te odlazi iz Poljske sa željom da se usavrši u inozemstvu, ne sluteći da se više nikada neće vratiti u domovinu. Napokon je 1830. došao u Pariz – grad koji se i danas ponosi razdobljem u kojem je mladi Poljak odredio stilske i estetske smjernice klavirskoga romantizma.
Kao veliki domoljub, trajno se družio s Poljacima u Parizu. Njegova ljubav i život s književnicom George Sand postali su predmet opsežne literature. Osim manjeg broja orkestralnih i komornih djela, te 17 poljskih pjesama za glas i klavir, Chopin je skladao isključivo djela za glasovir. Chopin je bio jedinstven kao pijanist, izvođač vlastitih djela i sasvim poseban i usamljen kao autor. Bio je bez uzora u prijašnjim razdobljima klasične glazbe i gotovo bez nasljednika. Ostavio je opus od 74 tiskana djela koja po svojoj formalnoj strukturi i poetskim obilježjima nemaju premca u europskoj glazbi. Svojom je umjetnošću odlučno djelovao na klavirsku glazbu i interpretativni stil, pa njegov utjecaj dopire i u 20. stoljeće. Umro je od tuberkoloze pluća.

1817. – Giovanni Dupré, italijanski skulptor;
1858. – Georg Simmel, njemački sociolog;
1886. – Oskar Kokoschka, austrijski ekspresionistički slikar;
1891. – Stanislav Vinaver, srpski književnik;
1910. – Archer John Porter Martin, britanski hemičar, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju;

1922. – Jichak Rabin (1. mart 1922. – 4. novembar 1995.), izraelski vojnik i političar, rođen je u Jerusalemu, gdje je završio poljoprivrednu školu. Rabin se borio u židovskom Palmachu protiv britanskih vlasti te je učestvovao u oružanim akcijama protiv vichyjevske Francuske u Siriji i Libanonu. Tokom Prvog izraelsko-arapskog rata 1948. vodio je odbranu Jerusalema, a u završnoj fazi rata vodio je operacije protiv Egipćana u pustinji Negev. Rabin je brzo napredovao u redovima izraelske vojske te je 1964. postao načelnik glavnog štaba. Njegove zamisli o brzoj mobilizaciji rezerve i uništenju neprijateljskog zrakoplovstva na zemlji pokazale su se odlučujućima u ratu 1967. Godinu dana nakon rata okončao je vojnu karijeru i preuzeo mjesto ambasadora u Sjedinjenim Američkim Državama. Godine 1973. ušao je u politiku te nakon ostavke Golde Meir 1974. postao peti izraelski premijer i prvi rođen na izraelskom tlu. U aprilu 1977., nakon serije skandala, prisiljen je predati vodstvo stranke Shimonu Peresu. Od 1984. do 1990. Rabin je bio ministar odbrane te je djelomično odgovoran za politiku čvrste ruke prema Palestincima u početku Intifade. Godine 1992. vratio se na čelo Laburista i nakon izbora postao premijer. Nakon tajnih pregovora, 1993. potpisao je sporazum s dugogodišnjim neprijateljem Yasserom Arafatom, a 1994. zajedno s izraelskim ministrom vanjskih poslova Shimonom Peresom i Yasserom Arafatom podijelio je Nobelovu nagradu za mir. Na mirovnom skupu 1995. ubio ga izraelski ekstremista, a njegova će smrt biti nenadoknadiv gubitak bliskoistočnom mirovnom procesu.

1927. – Harry Belafonte, američki pjevač;
1929. – Georgi Markov, bugarski književnik;
1931. – Lamberto Dini, italijanski političar i državnik;

1947. – Ivo Banac (Dubrovnik, 1. marta 1947.) hrvatski historičar i političar, rođen u Dubrovniku 1947. godine, i 1959. godine emigrirao je u SAD sa majkom, kako bi se porodica opet ujedinila (otac je otišao u SAD 1947. godine).
U New Yorku pohađa isusovačku mušku gimnaziju, potom studira na Stanfordu u Kaliforniji, redovni profesor povijesti postaje na američkom univerzitetu Yale. Diplomirao je na Univerzitetu Fordham, a magistrirao i doktorirao na Univerzitetu Stanford. Od 1994. do 1999. godine bio je profesor historije na Srednjoeuropskom univerzitetu u Budimpešti. Redovni je profesor na Odsjeku za historiju – Filozofskog fakulteta u Zagrebu, kao i dopisni član HAZU. Bio je supredsjednik Instituta otvoreno društvo – Hrvatska, generalni direktor Inter-univerzitetskog centra u Dubrovniku, predsjednik Liberalne stranke te ministar za zaštitu okoline i prostornog uređenja u Vladi RH. Od novembra 2007. godine Ivo Banac je predsjednik HHO-a. Suurednik je časopisa na engleskom jeziku East European Politics and Societies.

1969. – Javier Bardem, španski glumac;
1978. – Jensen Ackles, američki glumac;
1987. – Kesha, američka pjevačica i reperica

Umrli

1792. – Leopold II (5. maj 1747 – 1. mart 1792) je bio veliki vojvoda Toskane (1765 – 1790), car Svetog Rimskog carstva, ugarsko-hrvatski i češki kralj (1790 – 1792).
Bio je treći sin Marije Terezije Austrijske i Franje I, cara Svetog Rimskog Carstva. Kako je imao dvojicu starije braće, nije se činilo vjerovatnim da će naslijediti krune svojih roditelja. Zato je bio pripreman za karijeru u Crkvi, ali njegove teološke studije učinile su ga samo nesigurnijim u Crkvu.
Po smrti njegovog starijeg brata Karla Josipa bilo je odlučeno da će Leopold naslijediti očevo veliko vojvodstvo Toskanu, u kojem je bila uspostavljena sekundogenitura, odnosno pravilo da je naslijeđuje drugi sin vladara.
Dana 5. augusta 1764. oženio je Mariju Ludoviku Špansku, kćer kralja Karla III Španskog. Sa Marijom Ludovikom je imao petnaestero djece.
Smrt brata Josipa II bez djece 20. februara 1790. godine dovodi ga na prijestolje. U trenutku kada je njegov nepopularni brat Josip II osjetio da umire, poslao je Leopoldu poruku da dođe u Beč, što je bilo kulturno odbijeno.
U doba početka Francuske revolucije nije se odazivao pozivima da interveniše. Sam je bio prilično liberalan. Iznenada je umro 1. marta 1792. godine. Bilo je glasina da je zbog svojih liberalnih pogleda otrovan. Naslijedio ga je sin Franjo II.

1911. – Jacobus Henricus van ‘t Hoff, holandski hemičar;

2000. – Vlastimir Peričić (7. decembra 1927. u Vršcu – 1. marta 2000. u Beogradu) srpski i jugoslavenski kompozitor i dopisni član Srpske akademije nauka i umetnosti.
Vlastimir Peričić je rođen u Vršcu 7. decembra 1927. godine od oca Juraja i majke Jelice, rođene Nikolajević.
Osnovnu školu učio je u Zemunu 1934-38, gimnaziju u Zemunu 1938-1941. i u Beogradu 1941-46. U Srednju muzičku školu pri Muzičkoj akademiji u Beogradu upisao se 1941, na Muzičku akademiju 1945; diplomirao na Odsjeku za kompoziciju Muzičke akademije u Beogradu (u klasi prof. Stanojla Rajičića) 1951. godine.
U periodu 1945-47. radio kao pripravnik, u Prirodnjačkom muzeju u Beogradu, 1948—51. kao honorarni nastavnik solfeđa i osnovne teorije muzike u Muzičkoj školi Josif Marinković u Beogradu, 1951-55. kao profesor teorijskih predmeta u Srednjoj muzičkoj školi pri Muzičkoj akademiji (danas Muzička škola Josip Slavenski).
Školsku godinu 1955-56. proveo na usavršavanju na Akademiji za muziku i dramsku umjetnost Muzičke akademije u Beču u klasi kompozicije prof. Alfreda Uhla. Tokom ljeta 1956. prisustvovao kursevima za suvremenu muziku u Darmstadtu u Njemačkoj.
Godine 1955. izabran je na Muzičkoj akademiji (sadašnji Fakultet muzičke umjetnosti) u Beogradu za asistenta na Odsjeku za kompoziciju, 1961. za docenta na Odsjeku za muzičku teoriju, 1965. za vanrednog profesora, 1988. za redovnog profesora. Predavao je 1967-71. i na Odjeljenju nastave I stepena u Nišu. Predavao je različite teorijske predmete (harmoniju, harmansku analizu, kontrapunkt, muzičke oblike, analizu muzičkog djela, tonski slog, poznavanje instrumenata itd), a od 1971. prvenstveno predaje istoriju jugoslovenske muzike na Odsjeku za muzikologiju.
Izveo je kao mentor na diplomski ispit 51 kandidata iz teorijskih predmeta i 27 iz istorije jugoslovenske muzike, kao i 6 magistranata. Penzionisan je kao redovni profesor Fakulteta Muzičke umjetnosti u Beogradu 1993. godine. Preminuo je u Beogradu 1. marta 2000. godine.
Muzička akademija Univerziteta u Istočnom Sarajevu otvorila je Legat Vlastimir Peričić.

Praznici

Dan nezavisnosti Bosne i Hercegovine.

Wikipedia