Vašington: Skandal – Prate Fejs, Epl, Gugl…
Administracija Baraka Obame nalazi se pred još jednim skandalom nakon što je otkriveno da je kroz tajni program praćeno na milione ljudi na društvenim mrežama.
“Vašington post” sinoć je otkrio detalje tajnog programa “PRIZMA”, kojim su praćeni svi podaci i komunikacije miliona ljudi na društvenim internet mrežama. Praćeni Majkrosoft, Jahu, Gugl, Fejsbuk….
Ta vijest pojavila se 24 sata poslije one koju je objavio britanski “Gardijan” koji je iznio podatke da Nacionalna agencija za bezbijednost (NSA) tajno prikuplja informacije i telefonske listinge američkih građana koji koriste usluge mobilnog operatera “Verajzon”
“Vašington post” piše da NSA već šest godina sprovodi program “PRIZMA”, koji ima oznaku najveće tajnosti. Vladina obavještajna agencija preko servera velikih internet kompanija ima potpuni pristup u ogroman broj podataka.
Prisluškivano je i praćeno sve – Majkrosoft i sve što nudi na internetu od 2007. godine, Jahu i AOL 2008, Gugl i Fejsbuk 2009, Jutjub 2010, i Epl od prošle godine.
Sve što ste pisali na gugl pošti, vaše poruke na Fejsbuku, kao i stavovi koje iznosite na Tviteru, sve posmatra “Veliki Brat”, piše “Vašington post”. A da je pisanje uglednog prestoničkog dnevnika tačno, potvrdio je kasno sinoć Džejms Klaper, direktor Nacionalne obavještajne službe, koja objedinjuje sve bezbjednosne agencije SAD, rekavši da je objelodanjivanje programa “PRIZMA” “za žaljenje” i da predstavlja opasnost po nacionalnu bezbijednost Amerike.
“Objelodanjivanje dokumenta koji nosi oznaku najveće tajnosti prijeti da dovede do dugotrajnih i neotklonivih posljedica za identifikaciju i odgovor na mnogobrojne prijetnje sa kojima se naša nacija suočava”, navodi se u saopštenju.
Klaper je dodao i da postoje “brojne netačnosti” u izvještajima medija, ali nije precizirao o čemu se radi. “Vašington post” piše, pozivajući se na “razočaranog zvaničnika službi bezbijednosti”, koji je listu otkrio cijelu priču, da je program “PRIZMA” odobrio američki federalni sud, i da su o njemu su bili upoznati članovi Komiteta za obavještajne poslove Kongresa, koji su bili obavezani čuvanjem državne tajne.
“PRIZMA” omogućava američkim tajnim službama da prate stotine miliona ljudi na internetu u cijelom svijetu, u realnom vremenu. Prema podacima do kojih je “Post” došao, prati se ogroman broj ljudi u inostranstvu, a pod nadzorom mogu da budu i svi Amerikanci koji ostvaruju kontakt sa ljudima u inostranstvu preko interneta.
Portparol Bijele kuće Džoš Erners rekao je sinoć novinarima da je nadgledanje “odlučujuće oruđe u zaštiti nacije od terorističkih prijetnji” i da “omogućava službama da otkriju da li su neke osobe u SAD uključene u terorističke aktivnosti sa ljudima koji se nalaze van Amerike”.
“Vol Strit džornal” je sinoć objavio da je NSA preko programa “PRIZMA” pratila i sve transakcije ostvarene putem kreditnih kartica. Najveći broj kompanija koje se pominju u programu demantovalo je da zna bilo šta o njemu, ističući da su sve vrijeme postupale u skladu sa zakonom.
“Gugl se brine o bezbijednosti podataka svojih korisnika. Mi otkrivamo podatke o našim korisnicima državnim službama u skladu sa zakonom i provjeravamo svaki takav zahtjev veoma pažljivo”, saopštila je kompanija.
Iz Epla poručuju da “nikada nisu čuli za program PRIZMA”. “Nikada nismo omogućili bilo kojoj vladinoj agenciji pristup našim serverima i svaka institucija koja zahtijeva podatke o korisnicima za to mora da ima odluku suda”, dodaje se u saopštenju.
Slično kažu i u Fejsbuku, demantujući u izjavi za AFP da bilo ko od vladinih agencija može da pristupi njihovim serverima. Majkrosoft i Jahu su saopštili da nisu omogućili pristup bezbjednosnim službama u njihove datoteke.
Organizacije za zaštitu ljudskih prava u SAD šokirane su saznanjem o postojanju ovakvog programa. “Potvrđene su naši najgori strahovi. Ako država može da prati koga mi zovemo, naše pravo na privatnost nije samo ugroženo, ono više ne postoji”, rekao je advokat Američke Unije za gradjanske slobode Aleksander Abdo.
Do novog skandala došlo je u veoma nezgodno vrijeme po Obamu, čija administracija još uvijek objašnjava zašto su skidani listinzi telefonskih poziva novinara Asošiejted Presa i Foks Njuza, u okviru istrage ko medijima dostavlja podatke o borbi protiv terorizma.
Samo nekoliko dana nakon što je preuzeo funkciju u januaru 2009. godine, Obama je rekao: “Transparentnost i vladavina prava biće mjerila moje vlasti”, ali “Njujork tajms” u uvodniku sada zaključuje – Obama je pokazao istinitim tvrdnju da će izvršna vlast iskoristiti svaku vlast koju dobije, i da će je najvjerovatnije i zloupotrijebiti.
Mediji skreću pažnju da je do velike afere je došlo upravo pred susret Obame sa kineskim predsjednikom Sji Đinpingom u Kaliforniji, na kome je, između ostalog, trebalo da bude riječi o zamjerkama Kini za sajber špijunažu.
Tanjug
