Uspješna privatizacijska priča iz Tešnja: Njemački recept i tešanjska pamet
Kada bh. privreda bilježi loše rezultate, kada umjesto da otvaramo nove fabrike stavljamo brave na stotine postojećih, ostajemo bez hiljade radnih mjesta, raduje činjenica da postoje i oni koji rade, grade, otvaraju fabrike i radna mjesta. Najbolji primjer tome je tešanjski proizvođač filtera i komponenti za automobilsku industriju “MANN+HUMMEL BA“. Kompanija je uspješno privatizovana od strane njemačke grupacije MANN+HUMMEL i danas predstavlja najsvijetliju tačku bh. privatizacije, odnosno najuspješniju privatizaciju u državi.
U ovoj kompaniji na dan privatizacije je bilo zaposleno oko 400 radnika, sada je taj broj dostigao cifru od oko 550 sa tendencijom stalog rasta, potvrdio je u razgovoru za eKapija.ba Esad Dervišić, Product Manager MANN+HUMMEL BA.
Pojašnjava kako je 1974. godine utemeljena današnja kompanija MANN+HUMMEL BA sa ciljem razvoja i proizvodnje filtera i sistema za prečišćavanje u automobilskoj industriji, koja je do 2005. godine nosila naziv Unico filter d.d. Tešanj po istoimenom brendu.
Proizvodnja se na osnovu licencnog ugovora sa kompanijom MANN+HUMMEL iz Njemačke odvija do 1989.godine. Nakon raskida licencnog ugovora dolazi do razvoja vlastitog brenda koji dobiva naziv “UNICO FILTER”. Brend “UNICO FILTER” bio je prvenstveno namijenjen zadovoljenju potreba na tržištu tadašnje Jugoslavije. Danas, “UNICO FILTER” brend je prepoznatljiv i mnogo šire, u Rusiji, Albaniji, Ukrajini, Bugarskoj i Grčkoj, Češkoj i kao takav zauzima važno mjesto u dijelu jugoistočne Evrope.
UNICO FILTER – DOMAĆI BREND
Zbog specifičnosti proizvoda, materijali za proizvodnju filtera (lim i papir) nabavljaju se iz inostranstva, dok se materijali za pakovanje koriste uglavnom iz BiH.
“Oko 90 % materijala se uvozi iz Njemačke, tako da naši kamioni idu u oba pravca”, kaže Dervišić, pojašnjavajući kako je generalno najveći kupac firme MANN+HUMMEL BA zadnjih 20 godina Volkswagen. Osim njih tu su i ostali poznati proizvođači automobila i teretnih vozila poput Mercedesa, Deutza…
MANN+HUMMEL BA kompanija je izvozno orijentisana i sve što se proizvede u Tešnju može se kupiti kod njihovih distributera.
“U svim renomiranim servisima možete naći naše proizvode, osim ‘UNICO FILTER’ koji je domaći brend koji smo sami razvijali i koji smo uspjeli sačuvati”, kaže Dervišić, dodajući kako prodaju i proizvode MANN-FILTER brenda koji su broj 1 u svijetu.
Biti prvi u svijetu naročito u autoindustriji nije mala stvar, stoga ne čudi i podatak da su prisutni kod svih proizvođača automobila i kamiona, a njihove potrebe zadovoljavaju isključivo kvalitetom.
Tešanjska fabrika MANN+HUMMEL BA posjeduje i sopstveni inžinjering centar proizvoda koji je dio globalne inžinjering mreže MANN+HUMMEL grupe.
Sopstveni Inžinjering centar omogućava kroz procese dizajna i razvoja plasiranje proizvoda na tržište koji su svojim dizajnom i specifkacijom prilagođeni za proizvodne procese, i u aplikaciji kroz svoj kvalitet omogućavaju optimalnu pefromansu, te jednostavan servis.
Inžijerima razvoja MANN+HUMMEL BA je osiguran pristup svim ”know how” informacijama grupacije MANN+HUMMEL, što omogućava korištenje posljednjih inovativnih rješenja kod razvoja novih proizvoda.
Moderni alati za 3D modeliranje i simulacije osiguravaju dizajn proizvoda koji će u najkraćem vremenu kroz proces validacije biti dostupni krajnjem kupcu.
Za validaciju proizvoda MANN+HUMMEL BA koristi sopstvenu laboratoriju koja je opremljena sa savremenim uređajima za funkcionalno ispitivanje filtera ulja, goriva i zraka, te ispitivanje i razvoj materijala koji se ugrađuju u ove filtere.
MANN+HUMMEL BA laboratorija je dio globalne MANN+HUMMEL testne mreže, što omogućava pristup i specijalnim ”tailor made” testnim uređajima. Takođe pruža usluge testiranja koristeći sopstvene resurse svim lokacijama MANN+HUMMEL grupe.
Iskusni testni inžinjeri u saradnji sa inžinjerima razvoja definišu parametre testiranja, i kroz proces validacije proizvoda osiguravaju da proizvod u aplikaciji i u ekstremnim uslovima obezbijedi funkciju filtera.
PO EDUKACIJI PRVI U REGIJI
MANN+HUMMEL zajedno sa tešanjskom „Pobjedom“ predstavlja prve fabrike koje su uspješno uvele ISO standarde. Stoga se ova kompanija može pohvaliti certifikatima: ISO 14001:2004, ISO/TS 16949:2009, Annex to Certificate ISO/TS 16949:2009, Certificate TuV NORD BS OHSAS 18001:2007.
Ova kompanija po mnogo čemu se razlikuje od svih koje djeluju i posluju na bh. tržištu. Naime, oni su 13 puta više investirali od onoga što su se dogovorom o privatizaciji obavezali. Također, kompanija nikada marke nije uzela iz BiH sve se ulaže u razvoj, a cijeli sistem djeluje po uzoru na Njemački.
Radnici, iako imaju bosanske plaće, koje su iznad prosjeka Federacije, mogu se pohvaliti i onom 13-tom koja je danas samo pusti san mnogih u BiH. Plaćeni godišnji odmor ovdje traje 30 dana, radnici imaju regres i ostala radnička prava koja se mogu ostvariti putem Obdusmena za radnička prava.
Po edukaciji su prvi u regiji, a zaposlenici firme se edukuju u Njemačkoj, Španiji, Češkoj, Argentini…
Menadžeri imaju bonus u odnosu na postignute rezultate, stoga ne čudi da se svi otimaju za posao u firmi MANN+HUMMEL BA, kompaniji u kojoj se sve što je napisano provodi u djelo.
Ono što se može dodati za ovu kompaniju jeste da je razvila filter za prečišćavanje voda i to je jedna posebna divizija, obećavajuća djelatnost koja stalno jača.
MANN+HUMMEL je i socijalno odgovorna kompanija. U želji da imaju zdravu radnu snagu donirali su opremu za Bolnicu u Tešnju, a poznati su i po izgradnji i uređenju parkovskih površina.
Zahvaljujući ovoj kompaniji, a i mnogim drugim koje djeluju na području tešanjskog kraja oni su danas ispod nacionalnog prosjeka, iako je siva ekonomija bh. realnost. Tešanjske firme su na prometu 1.3 mil. maraka, a MANN+HUMMEL je na 30 miliona eura.
E. Kokor
ekapija.BA
