Novi album VOYAGE, nastavak uspješnog CD albuma Balkan Madness BH edition pijaniste Bartolomeja Stankovića, objavila je izdavačka kuća Nota Bene Records iz Zagreba (juni, 2020. godine).
Album VOYAGE sadrži djela za klavir 11 odabranih bosanskohercegovačkih kompozitora. Muzičko putovanje (Voyage) nadahnuto kompozicijom Bartolomejevo putovanje kompozitora Ivana Čavlovića, kao svojevrsni vremeplov, kreće od renesansnog kompozitora Franje Bosanca (Franciscus Bossinensis), svoj put nastavlja kroz osmanski period (Zulejda Ida Latas), austrougarski period (Milena Mrazović, Julius Fučik), period 20. stoljeća sa djelima kompozitora kao što su Ljubomir Bajac, Mladen Pozajić, fra Nenad Dujić, Nada Ludvig Pečar, Dragoje Đenader i na kraju putovanja dolazi kompozicija Bartolomejevo putovanje Ivana Čavlovića, koju kompozitor komponuje krajem 2018. godine u formi simetričnog ronda, a koja “svojim završetkom asocira na sam početak djela, te postavlja pitanje da putovanje nikada nije završeno!?” (I.Čavlović)
Novi album VOYAGE možete poslušati na svim digitalnim platformama za slušanje muzike: (klik na ikone)
O KOMPOZITORIMA:
Franciscus Bossinensis – Franjo Bosanac (Srebrenik, 1480-90.? – Venecija, 1535.), renesansni kompozitor koji je djelovao u tadašnjoj Mletačkoj Republici. Bosanac je ušao u svjetsku historiju muzike zahvaljujući svojim transkripcijama frottola, s kojima je započeo razvoj vokalno-instrumentalne solističke prakse muziciranja. Bosančeva zbirka „Tenori e contrabassi intabulati col sopran in canto figurato per cantare e sonar col lauto“ jedna je od najranijih štampanih zbirki renesansne vokalne monodije uz pratnju lutnje. Instrumentalni Ricercari koji se ubrajaju među prve štampane kompozicije te vrste, improvizacijskog su značaja i zasnivaju se na izmjenjivanju akorada i pasaža te kraćih ulomaka motivske imitacije.
Zulejda Ida Latas (XIX st.), rođena u Bugarskoj kao Ana Simonis, bila je supruga Omera-paše Latasa koji je 1850. godine došao u Sarajevo da uguši ustanak protiv sultana Abdul Medžida I., kojeg su digli age i begovi zbog sultanovih reformi. Zulejda-hanuma (zvana još i Saida-hanuma i Zubejda-hanuma) u Sarajevu je sredinom XIX stoljeća komponovala marševe za klavir ili orkestar, svirala klavir i zajedno sa svojim bratom držala časove muzike. Kompozicija March za klavir (1855), objavljena u Londonu, tipični je primjer popularnih kompozicija koje su se veoma rado slušale u mnogim muzičkim salonima europskih prijestolnica.
Milena Mrazović-Preindslberger (Bjelovar, 1863. – Beč, 1927.) bila je prva novinarka, urednica i izdavačica u BiH te spisateljica, etnografkinja i antropologinja. Osim što je odlično svirala klavir, Milenina umjetnička djelatnost obuhvatala je i kompozitorsko stvaralaštvo koje se kretalo u okvirima malih formi namijenjenih klaviru. Njene su kompozicije najraniji dostupni tragovi o kompozitorskoj praksi u BiH. Württemberg Marsch op. 10za klavir posvećen je Wilhelmu Herzogu von Württembergu,vojnom zapovjedniku i poglavaru Zemaljske vlade u prvim godinama okupacije. Marsch je nastao između 1879. i 1882., a objavljen je u Beču u ediciji Doblingera. Jednostavan harmonijski jezik i jasna trodijelna forma djelu daju poletan i vedar karakter.
Julius Fučik (Prag, 1872. – Berlin, 1916.) bio je češki novinar i učenik slavnog češkog kompozitora Antonína Dvořáka. Godine 1891. stupa u službu austrougarske vojske u svojstvu vojnog muzičara, a 1897. dolazi u Sarajevo. Iako je na čelu vojnog orkestra stacioniranog u Sarajevu proveo samo tri godine, Fučik je u kratkom roku zavrijedio mjesto jednog od najznačajnijih vojnih kapelnika koji su boravili u BiH. Sarajevo Marsch op. 66, nadahnut sarajevskim prizorima, bio je često dio koncertnih repertoara onog vremena. Napisan je u verziji za klavir solo, klavir četveroručno i vojni orkestar.
Ljubomir Bajac (Mostar, 1890. – Sarajevo, 1951.) muzičko obrazovanje započeo je u Sarajevu, a od 1910. do 1913. studira kompoziciju u Beču i Budimpešti. Bio je istaknuti dirigent Srpskog-pravoslavnog crkvenog pjevačkog društva „Sloga“ i Željezničarskog pjevačkog društva „Jedinstvo“ s kojim je postigao značajne umjetničke rezultate. Predavao je klavir u Muzičkoj školi i drugim srednjim školama u Sarajevu. Svrstava se među vodeće ličnosti muzičkog života u BiH između dva svjetska rata. Kompozicija Pale nade, pisana kasnoromantičarskim kompozitorskim jezikom, nastala je početkom Prvog svjetskog rata kada cijeli svijet proživljava svoje najteže dane.
Mladen Pozajić (Županja, 1905. – Zagreb, 1979.) studirao je na Muzičkoj akademiji u Zagrebu kompoziciju kod Blagoja Berse, klavir kod Svetislava Stančića, a dirigovanje kod Frana Lhotke, u čijoj je klasi diplomirao (1927). Studij kompozicije nastavio je u Parizu i Beču. Pozajić je bio istaknuti horski dirigent, a najznačajniji je njegov rad sa kamerno-vokalnim ansamblom „Zagrebački madrigalisti“ kojeg je osnovao 1931. godine. Od 1947. Pozajić je živio i djelovao u Sarajevu kao dirigent, kompozitor i profesor Muzičke akademije. Njegova djela odlikuju se upotrebom folklornih elemenata. Kompozicija Grave posvećena je Svetislavu Stančiću i dio je ciklusa Kompozicije za klavir (1966). U njoj dolazi do izražaja homofona faktura i proširena tonalitetnost.
fra Nenad Dujić (Busovača, 1911. – Fojnica, 1966.), bosanski franjevac i svećenik, profesor u Franjevačkoj klasičnoj gimnaziji u Visokom i na Franjevačkoj teologiji u Sarajevu. Diplomirao je kompoziciju na Hrvatskom državnom konzervatoriju u Zagrebu (1942). Pastoralno je djelovao u Bugojnu, Tolisi, Kraljevoj Sutjesci i Fojnici gdje je vodio i župne zborove. Harmonizirao je mnoge postojeće pučke napjeve, ali i sam komponovao brojna djela, naročito duhovnog karaktera. Rondo u gis-molu prožimaju nježne melodije širokog daha. U njemu kompozitor spaja obrise folklornih napjeva sa klasičnim harmonijama.
Branko Grković (Mostar, 1920. – Sarajevo, 1982.) započeo je muzičke studije kod Franje Matějovskog i Ljubomira Bajca u Oblasnoj muzičkoj školi u Sarajevu, a dalje se usavršavao u Beogradu i Beču kod eminentnih muzičkih ličnosti tog doba. Od 1945. predavao je klavir u Muzičkoj školi u Sarajevu, a od 1947. bio je korepetitor sarajevske opere i baleta. Ostvario se kao iznimno uspješan i cijenjen korepetitor, pedagog i kompozitor. Kompozicija U posjeti bosanskom selu jedna je od 14 programskih kompozicija klavirske zbirke „Šarena lopta“. Polifoni način izlaganja teme u obliku karakternih varijacija i asimetričan oblik uz karakteristično sazvučje male i velike sekunde vjerno dočaravaju naslov kompozicije.
Nada Ludvig-Pečar (Sarajevo, 1929. – Beč, 2008.) započela je studij kompozicije na Muzičkoj akademiji u Sarajevu u klasi Miroslava Špilera, a završila u klasi Lucijana M. Škerjanca na Akademiji za glasbo u Ljubljani. Dugi niz godina bila je pedagog teorijskih predmeta u Srednjoj muzičkoj školi u Sarajevu. Opredjeljena za neoklasični stil, Nada Ludvig-Pečar napisala je veliki broj vokalnih i instrumentalnih djela te objavila veliki broj pedagoške i etnomuzikološke literature. Suita Hexatonica(1973) izgrađena je na heksakordalnom cjelostepenom nizu. Niz od šest tonova f g a h cis dis u različitoj konstelaciji predstavlja građu svite koju čine stavovi Invencija, Uspavanka, Ples, Bagatela i Tokata.
Dragoje Đenader (Gradiška, 1930. – Sarajevo, 1986.) dolazi u Sarajevo 1949. godine te na podstrek Borisa Papandopula piše svoje prve radove. Na Muzičkoj akademiji u Sarajevu završio je teoretsko-nastavnički odsjek i kompoziciju u klasi Vojina Komadine. Kao izvorište za svoj stvaralački opus, Đenader uzima folkor, ponekad kao citat, ali češće kao inspiraciju ili duhovno polazište. Savremeni zvukovni senzibilitet daje temama inspirisanim folklorom nove karakteristike. U Sonati za klavir(1984) kompozitor kombinira klasične harmonijske i formalne elemente sa romantičarsko-impresionističkim. Posebnost melodijske linije rezultat je stalne harmonijske nestabilnosti koja daje specifičnu boju cijeloj sonati. Posljednji stav sublimira sve ranije upotrijebljene kompozicione tehnike.
Ivan Čavlović (Sanski Most, 1949.) završio je muzičke studije na Pedagoškoj akademiji u Puli (1972) i na Muzičkoj akademiji u Sarajevu gdje je diplomirao Odsjek za muzičku teoriju i pedagogiju (1977) i dvogodišnji studij klavira (1979), postdiplomirao (1983) i doktorirao (1991). Pokretač je i osnivač institucija, manifestacija i drugih aktivnosti u oblasti muzičke umjetnosti i nauke. Bio je dekan Muzičke akademije Univerziteta u Sarajevu (2007–2016), a sada je profesor emeritus Univerziteta u Sarajevu (od 2016). Objavio je oko 200 naučnih, stručnih i publicističkih radova i deset knjiga i monografskih brošura iz različitih oblasti nauke o muzici. Komponovao je oko 50 djela za različite sastave i jednu operu atrakcijâ Srebreničanke (2004). Fondacija „Čavlović“ organizirala je dva njegova cjelovečernja autorska koncerta (2018, 2019). Kompozicija Bartolomejevo putovanje (2018) nastala je na poticaj pijanista B. Stankovića. Sadržaj kompozicije odražava adekvatnu muzičku formu ronda. Prva tema je plesna a ironijski pokretljiva, druga je rokerski impulsivna, treća je misaona konstrukcija zatišja, a sve tri su faze imaginarnog, ali mogućeg putovanja kroz prostor. Muzičko vrijeme opredmećeno je formom simetričnog ronda, a kraj je isti kao početak. To znači da putovanje nikad nije završeno!?
Vojin Komadina (Karlovac, 1933. – Beograd, 1997.), bh. kompozitor izuzetnog stvaralačkog opusa, dugogodišnji profesor kompozicije na Muzičkoj akademiji u Sarajevu i prvi dekan Muzičke akademije Univerziteta u Istočnom Sarajevu. U njegovim djelima primijetno je prisustvo folklora i otvorenost prema savremenim i modernim stilsko-estetskim odrednicama. Njegov kompozitorski opus broji preko 220 djela i obuhvata više muzičkih područja: muziku za djecu, vokalno-instrumentalnu, simfonijsku, elektro-akustičku i scensku muziku. Kompozicija Časovnik, sa podnaslovom Uspomene, dio je zbirke Za mlade. U njoj se prožimaju klasične harmonije i jasne, dječije melodije.
Dražan Kosorić (Sokolac, 1976.), dekan Muzičke akademije Univerziteta u Istočnom Sarajevu, bh. kompozitor simfonijske, kamerne, instrumentalne i vokalno-instrumentalne muzike. Diplomirao je harmoniku i kompoziciju na Državnoj muzičkoj akademiji „A.V. Neždanova“ u Odesi (Ukrajina). Magistrirao je multidisciplinarne studije i kompoziciju na Muzičkoj akademiji Univerziteta u Istočnom Sarajevu. Njegova djela, nagrađena na brojnim međunarodnim konkursima, izvođena su diljem svijeta i izdana u izdanjima Muzičke akademije Univerziteta u Istočnom Sarajevu i njemačke edicije Avantus iz Freidberga. Osnivač je i umjetnički rukovodilac Orkestra harmonika Muzičke akademije Univerziteta u Istočnom Sarajevu. Kompozicija Postludijum (2017), posvećena Bartolomeju Stankoviću, virtuozno je djelo u kojem se prepliću četiri različita raspoloženja. Spajajući savremene tehnike komponovanja sa izrazito virtuoznim tehničkim figurama, kompozitor je ostvario briljantno klavirsko djelo prepuno snažnih emocija.
Album VOYAGE – knjižica (booklet)Download
CD ALBUM BALKAN MADNESS BH edition (2018)
Grafički dizajn albuma © Faruk Garib
