Centralna harmonizacijska jedinica Federalnog ministarstva finansija (CHJ FMF) u saradnji s ekspertima EU projekta tehničke pomoći “Jačanje upravljanja javnim finansijama u BiH” izradila je Strategiju razvoja javnih internih finansijskih kontrola (Strategija PIFC) 2015-2018. s Akcionim planom kojim se određuju dalji postupci koji će javne interne finansijske kontrole približiti standardima i praksi EU.
Da bi se postigli ciljevi sadržani u Akcionom planu Strategije PIFC potrebno je ažuriranje zakonskih i podzakonskih propisa iz oblasti javnih internih finansijskih kontrola radi usklađivanja i kreiranja podloge za razvoj interne revizije i uspostavu i razvoj finansijskog upravljanja i kontrole – kazala je u intervjuu za Fenu pomoćnica federalne ministrice finansija Fatima Obhođaš.
U okviru realizacije ovog plana, dodaje, da je potrebno promovirati uvedene obaveze u pogledu fiskalne odgovornosti i uključiti poboljšanja u finansijskom upravljanju i kontroli u svakodnevno poslovanje.
Jedna od obaveza preuzetih Sporazumom o stabilizaciji i pridruživanju s Evropskom unijom je Zakon o finansijskom upravljanju i kontroli u javnom sektoru u Federaciji BiH, kojim će, ističe, utvrditi nadležnosti CHJ FMF u oblasti finansijskog upravljanja i kontrole.
Zakon propisuje metodologiju i standarde za uspostavljanje i način funkcioniranja finansijskog upravljanja i kontrole.
“Uz to Zakon obavezuje rukovodioce organizacija na uspostavljanje sistema internih finansijskih kontrola, koji im nalaže: preuzimanje odgovornosti koju imaju u skladu sa Zakonom o budžetima u Federaciji BiH, zatim da osiguraju uspješno provođenje odredbi Zakona o budžetima u FBiH i da spriječe rizik pojave nepravilnosti i prevara”, tvrdi Obhođaš.
Po njenim riječima Zakon obuhvaća pravila za jačanje fiskalne odgovornosti i nalaže uspostavu sistema procedura i definiranja odgovornosti i nadležnosti svih osoba u organizaciji donošenjem internih propisa u skladu s važećom regulativom.
Također, uređuje rokove i način podnošenja izvještaja o sistemima finansijskog upravljanja i kontrola u organizacijama, kao i svih daljnjih radnji i mjera da bi korisnici javnih sredstava implementirali FUK po svim elementima u skladu s COSO modelom.
Riječ je o međunarodnom modelu za uspostavljanje, vođenje i procjenu sistema internih kontrola, koji ima pet međusobno povezanih komponenti: kontrolno okruženje, procjena rizika, kontrolne aktivnosti, informacije i komunikacije, praćenje i procjena.
Osim zakona, najavila je da su u pripremi i podzakonski akti kojima će se dalje raditi na unapređenju sistema finansijskog upravljanja i kontrole.
Na osnovu pojedinačnih godišnjih izvještaja, CHJ FMF sačinit će, kaže, konsolidovani godišnji izvještaj o funkcioniranju sistema finansijskog upravljanja i kontrola, koji će se, nakon odobrenja federalnog ministra finansija, dostaviti Vladi Federacije BiH radi razmatranja i usvajanja.
“Godišnji izvještaj pripremat će osoba ovlaštena za finansijsko upravljanje i kontrolu na osnovu podataka koji se odnose na izvještajno razdoblje, a odobravat će ga rukovodilac organizacije. Sastoji se od stotinjak pitanja koja se odnose na pojedine komponente interne kontrole u skladu s COSO modelom”, dodala je Obhođaš.
Naglasila je da je poseban dio izvještaja o sistemima finansijskog upravljanja i kontrola upitnik za samoprocjenu ovog sistema, koji se bazira na komponentama COSO modela u skladu sa Standardima interne kontrole u javnom sektoru u Federaciji BiH.
Odgovarajući kako se namjerava osigurati učinkovitost sistema finansijskog upravljanja i kontrole u javnom sektoru u FBiH kazala je da Zakon o finansijskom upravljanju i kontroli u javnom sektoru u FBiH predstavlja komplementarno zakonsko rješenje Zakonu o budžetima u Federaciji BiH.
“Oba ova zakona ističu odgovornost rukovodioca organizacije za zakonito i namjensko korištenje sredstava i za efikasno i uspješno funkcioniranje sistema finansijskog upravljanja i kontrola u okviru budžetom utvrđenih sredstava. Rukovodioc organizacije je odgovoran da ciljeve organizacije ostvaruje upravljanjem sredstvima organizacije na zakonit, ekonomičan, efikasan i efektivan način”, pojasnila je Obhođaš.
U intervjuu za Fenu naznačila je i to da iako Zakon o finansijskom upravljanju i kontroli u javnom sektoru u FBiH nema prekršajnih odredbi, sistemi internih finansijskih kontrola koji nisu efikasni i efektivni mogu imati za posljedicu nezakonitu i neefikasnu potrošnju budžetskih sredstava.
“Za to su sankcije predviđene u Zakonu o budžetima u Federaciji BiH, odnosno sadržane su u prekršajnim odredbama ovog zakona”,izjavila je pomoćnica federalne ministrice finansija Fatima Obhođaš.
Fena
