“Metamorfoze” bh. kompozitora Avde Smailovića u samom vrhu evropske moderne muzike
Na bogatu životnu i stvaralačku karijeru velikog bh kompozitora i muzičkog pedagoga Avda Smailovića, uz obilježavanje 40 godina goraždanske muzičke škole koja nosi njegovo ime, Goraždane je podsjetio Bartolomej Stanković.
Na jedinstven način, u multimedijalnom omažu, mladi je pijanista predstavio značajne detalje o Smailovićevom životu i stvaralaštvu, te videozapise u kojima su o kompozitoru govorili njegovi savremenici, nekadašnje kolege i učenici.
Smailović je dobar period života proveo u Goraždu i zaslužan je za razvoj Gradskog muzičkog centra, posebno duhačkog orkestra, a potom i nastanak i uspon muzičke škole.
Njegovu kompoziciju “Sretanja” u paru, klavir i violina, izveli su Bartolomej i mlada nastavnica violine Samra Svraka. Smailovićeve “Metomorfoze” nastale 1980.godine, Stanković je odsvirao sam. Note za ovu kompoziciju poklonio mu je prije pet godina muzikolog Ognjen Tvrtković, Visočanin sa adresom u Londonu.
“Prije pet godina učestvovao sam u sklopu HRprojekta pod vodstvom prof. Katarine Krpan sa Muzičke akademije u Zagrebu na Glazbenoj tribini u Opatiji, na kojoj je svojevremeno i kompozitor Avdo Smailović bio čest gost i tu sam upoznao Ognjena Tvrtkovića, koji mi je dao note ‘Metamorfoza’. Vježbao sam i prvi put sam interpretirao ovo djelo na 27. Muzičkom biennalu u Zagrebu 2013. Ivana Jurenec, kritičarka lista Cantus iz Zagreba ocijenila je izvedbu izvrsnom, a djelo ‘Metamorfoze’ svrstala u sam vrh evropske moderne muzike. To me potaknulo da se počnem ozbiljnije baviti opusom kompozitora Avde Smailovića i rezultat tog rada je da večeras iza sebe imam prvo održano predavanje o njegovom životu i stvaralaštvu a pored toga i održan prvi muzički festival „Dani Avde Smailovića“ koji uskoro ulazi u pripreme za naredno izdanje”, ispričao je za Klix.ba mladi pijanista.
Podsjeća da je “uporni muzički radnik” kako ga ocjenjuje dr. Zija Kučukalić, fascinantna ličnost koja oduševljava svojom životnom pričom, upornošću i predanošću umjetnosti.
“Posebno zanimljiv detalj iz njegovog života mi je osnivanje muzičkog ansambla Musica ad hominem – Muzika čovjeku, odnosno Muzika za čovjeka. Ansambl s kojim je profesor Smailović održao na stotine koncerata i kako sam kaže u jednom radijskom intervjuu, na kojem su stekli na hiljade prijatelja klasične muzike. Članovi ansambla su bila djeca profesora Avde Smailovića, ali i njegovi učenici kao što je eminentni bh. pijanist i profesor Zoran Jančić”, priča Stanković.
Metamorfoze za klavir solo, djelo koje je nastalo 1980. godine je briljantna kompozicija ekspresionističkog stila, sa sjajnim efektima.
“On je uspio izvući dinamičke mogućnosti klavira do krajnjih granica. S jedne strane nalazimo na dijelove u kojima se tako tiho svira da se doima kao da je na granici čujnosti, do momenata kada klavir zazvuči više od 90 decibela.Unutar Metamorfoza kompozitor je uspio sakriti i narodne melose i motive. Prema grčkoj riječi Metamorphoses – promjene, preobrazbej, misao vodilja muzičkog fesitvala ‘Dani Avde Smailovića’, kojem su ujedno Metamorfoze i zaštitni znak, je da potakne pozitivne promjene u našem društvu”, kaže mladi umjetnik, dodajući da je u Goraždu predivno te da mu je ukazana velika čast da govori o kompozitoru koji je ostavio velikog traga u muzičkoj kulturi i umjetnosti.
klix.ba
