Kraljevina SHS osnovana prije 95 godina
Prije 95 godina, 1. decembra 1918. godine, proglašena je Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca, koja se od 1929. zvala Kraljevina Jugoslavija. Konkretni pregovori o ujedinjenju u buduću državu postignuti su na grčkom ostrvu Krf, gdje je 20. jula 1917. donijeta Krfska deklaracija, a u Ženevi 9. novembra 1918. godine takozvani Ženevski sporazum. Skupu u Ženevi su prisustvovali predstavnici Kraljevine Srbije, Narodnog vijeća iz Zagreba i Jugoslovenskog odbora s centralom u Londonu.
Kraljevina Srbija je još početkom Prvog svjetskog rata zvanično objavila da su njeni ratni ciljevi ujedinjenje Srba, Hrvata i Slovenaca, što je potvrđeno Niškom deklaracijom Skupštine Kraljevine Srbije 7. decembra 1914. godine.
Ubrzo je uslijedilo formiranje Jugoslovenskog odbora 1915. godine, koji su sačinjavali istaknuti Srbi, Hrvati i Slovenci sa prostora tadašnje Austrougarske opredijeljeni za stvaranje nove zajednice Južnih Slovena.
U jeku raspada Austro-Ugarske, pod vođstvom čelnika i pristalica Jugoslovenskog odbora u Zagrebu je proglašena Država Slovenaca, Hrvata i Srba, kao zemlja Južnih Slovena dotadašnje Austro-Ugarske.
Pošto je u Novom Sadu Velika narodna skupština prethodno 25. novembra 1918. godine donijela odluku o prisajedinjenju Kraljevini Srbiji, a dan ranije 24. novembra i Skupština Srema u Rumi u novu zajedničku državu formiranu 1. decembra 1918. godine, Vojvodina je stupila kao sastavni dio Srbije.
Krajem novembra 1918. Skupština u Podgorici donijela je odluku o pripajanju Crne Gore Kraljevini Srbiji.
Nakon toga je na današnji dan 1918. godine regent, /a od 1921. kralj/ Aleksandar Karađorđević u palati Krsmanović na Terazijama u Beogradu proglasio stvaranje nove države – Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca.
Godine 1929. zemlju je kralj Aleksandar preimenovao u Kraljevinu Jugoslaviju, što je samo bio dosljedni nastavak izvorne koncepcije s kojom je 1918. godine i obrazovana zajednička država, što je unijeto u “Vidovdanski ustav” iz 1921. godine, poznat po tome da je riječ o jednom, troimenom narodu.
(Srna)
