Analiza DEP-a: Izvoz, potrošnja i javne investicije pogurali rast

Treći kvartal u bh. ekonomiji je ponovo donio pozitivan ekonomski rast nakon
negativne stope od 1,2% na godišnjem nivou u drugom te solidnog početka godine sa rastom od 2% u prvom tromjesečju, navodi se u makroekonomskoj analizi Direkcije za ekonomsko planiranje BiH.

Rast u trećem kvartalu je ostvaren prije svega kao posljedica ponovnog jačanja robnog izvoza, privatne i javne potrošnje i po svemu sudeći javnih investicija. Ovo je ujedno približno odgovara i kretanju rasta na nivou devet mjeseci uz naravno nešto niže stope obzirom na pad u drugom kvartalu.

Jačanje domaće tražnje, ali i izvoza su naravno potakli robni uvoz koji je na nivou devet mjeseci realno rastao trostruko brže od izvoza. Time je stvoren realni rast vanjskotrgovinskog deficita roba od približno 17,2%.

Najznačajniji događaji koji su obilježili ekonomski rast u prva tri kvartala 2014 su bili skroman opadajući rast u okruženju, postepeno povećanje broja zaposlenih u BiH, loše vremenske prilike u prvom polugodištu koje su kulminirale majskim poplavama, pad proizvodnje električne energije, pad izvoznih, te još veći pad uvoznih cijena koji je doveo do deflacije.

Oskudni podaci za oktobar ukazuju naznake određenog rasta početkom trećeg kvartala. To se prije svega odnosi na znatno brži oktobarski rast robnog izvoza (12%) u odnosu na uvoz (7,5%). Ovo je tek donekle praćeno rastom prerađivačke industrije čija je proizvodnju u oktobru bila za svega 3,5% veća u odnosu na isti mjesec prethodne godine i to uprkos stagnaciji u odnosu na septembar (rast od svega 0,5%).
Pri tome je ukupna industrijska proizvodnja bila približno na nivou oktobra prethodne godine.

Pored toga, promet u maloprodaji bilježi realni rast u odnosu na septembar od 2,3%, čime je ostvareno povećanje od 3,8% u odnosu na oktobar prethodne godine.

Konačno, određene naznake rasta predstavlja i značajan rast javnih prihoda među kojima posebno prihoda od indirektnih poreza, navodi se u analizi DEP-a.