Milioni davani za razvoj MSP-ova, a njih svakim danom sve manje
Za razvoj malih i srednjih preduzeća (MSP) u FBiH za sedam godina data su 42 miliona KM iz federalnog budžeta, a ipak ih je sve manje jer način na koji se dodjeljuju poticaji ne potiče razvoj ovog sektora. Ovo je navedeno u objavljenom revizorskom izvještaju posvećenom razvoju malog i srednjeg poduzetništva u FBiH, sektoru koji treba da doprinese privrednom razvoju i smanji nezaposlenost i siromaštvo.
Revizori su istakli da mjere podrške koje provodi Ministarstvo razvoja, poduzetništva i obrta FBiH nisu doprinijele poboljšanju uslova za razvoj MSP. Suprotno opredjeljenjima vlasti FBiH, nije osigurano da poticaji idu prioritetno proizvodnoj djelatnosti, dok su usmjeravani mahom u razvijenije kantone umjesto u nerazvijene, što ne doprinosi ravnomjernom regionalnom razvoju.
“Realizacija poticaja nije zasnovana na izboru kvalitetnih razvojnih projekata. Predlaganje projekta od strane aplikanta je više formalnog karaktera jer Ministarstvo dodjeljuje poticajna sredstva i u situaciji kad je projekat nepotpun”, stoji u izvještaju koji se bazirao na 2009. i 2010. godinu, kada je izdvojeno oko devet miliona KM za MSP.
Revizori su utvrdili da pri izboru korisnika veći značaj imaju statusno-pravne karakteristike aplikanta, poput starosti subjekta i broja uposlenih, nego kvalitet ponuđenog projekta. Utvrđeno je i da je izostala provedba opštih mjera važnih za stvaranje stimulativnog poslovnog ambijenta, poput regulativa koje bi skratile vrijeme i smanjile troškove pokretanja biznisa. Od planirane 74 mjere, koje je trebalo da budu provedene do kraja 2012. godine poduzete su 34 mjere.
Da poduzete mjere nisu bile značajne revizori su potkrijepili i podatkom da je MSP značajno manje u odnosu na okruženje, dok je naša zemlja u istraživanjima negativan primjer motivacije za pokretanje i razvoj poduzetništva.
“Transparentnost i saradnja sa subjektima MSP i njihovim udruženjima, privrednim komorama i akademskom zajednicom u planiranju poticaja je nedovoljna”, navedeno je u izvještaju Ureda za reviziju institucija u FBiH. Tako revizori zamjeraju Ministarstvu što se korisnici interventne rezerve ne biraju putem javnog konkursa kao za sva druga sredstva. Uz to se ta sredstva dodjeljuju općinama, udruženjima, privrednim komorama, odnosno istim ciljnim grupama kao i kod dodjele putem javnog konkursa. Takođe, zbog načina vrednovanja dešava se da aplikant za nekompletan projekat dobije poticaj iako je kompletan projekat eliminirajući uslov.
Revizori su istakli i da se iz godine u godinu potiče izgradnja istih poduzetničkih zona, za koje je neizvjesno kada će biti izgrađene i u funkciji. Za poduzetničke zone od 2005. do 2010. godine dato je čak 94 odsto, ili oko 8,6 miliona KM, od ukupnih sredstava namijenjenih poticanju razvoja poduzetničke infrastrukture, mada niti u jednoj analizi i istraživanju nije utvrđeno da su poslovne zone nedovoljno razvijene i da to predstavlja prepreku za razvoj poduzetništva.
Izjavu Sanjina Halimovića, ministra razvoja, poduzetnštva i obrta FBiH, u petak nismo dobili. U izvještaju je naznačeno da je Ministarstvo odgovorilo da je već poduzelo aktivnosti na ostvarivanju učinkovitosti i da je opredijeljeno primijeniti preporuke revizora. Jedan od razloga što nisu provedene sve mjere koje bi doprinijele razvoju MSP je pasivan odnos vlasti prema ovom sektoru, istaknuto je u revizorskom izvještaju o podršci malom i srednjem poduzetništvu.
Iz budžeta FBiH se izdvaja svega do dva odsto sredstava za poticaje MSP. Poređenja radi, kako ističu revizori, velikom broju neprofitnih organizacija, pojedincima ili oblastima u kojima FBiH nema isključivu nadležnost, poput kulture, sporta, obrazovanja i turizma, samo u 2011. godini iz budžeta je dato dvanaest puta više nepovratnih sredstava (oko 78,8 miliona KM) nego što je dato za poticanje razvoja MSP-a (oko 6,3 miliona KM).
Nezavisne novine
