DPS-u najviše glasova
Iako je pojedinačno osvojila naviše glasova, koalicija oko Demokratske partije socijalista (DPS) Mila Đukanovića izgubila je nakon 24 godine vlast u glavnom gradu Podgorici.
Osim Podgorice, Đukanovićev DPS je izgubio Pljevlja, Danilovgrad, Žabljak, Kolašin, i Zetu koja je doskoro bila gradska opština u okviru glavnog grada.
Većinu u Podgorici u kojoj živi gotovo trećina stanovnika Crne Gore, osvojile su stranke pobjednice parlamentarnih izbora iz 2020. koje sa DPS-om, kako su najvile, neće ulaziti u pregovore o formiranju vlasti.
U trci za podgorički parlament, DPS je osvojio 24 mandata, novoosnovani pokret Evropa sad 13, proruski Demokratski front 11, Demokrate 6 a građanski pokret Ura 4 mandata.
Izborni rezultat na podgoričkim ulicama proslavljen je uz vatromet, trobojke i nacionalne srpske pjesme.
Politički analitičar i metodolog Miloš Bešić je ocijenio da je, u odnosu na parlamentarne izbore 2020. godine, DPS izgubio podršku oko pet procenata biračkog tijela, te da to nije radikalan pad ali jeste sistematski.
“Vrlo je jasna erozija DPS-a. Očito je da DPS nije razumio poruku birača iz 2020. godine kada je izgubio vlast. Podjele i zaoštravanje retorike na identitetskim pitanjima ne donosi dobit. Ako nastave tom strategijom političke komunikacije, erozija DPS-a će se nastaviti”, rekao je Bešić.
Lokalni izbori u Crnoj Gori održani su u trenutku političke i institucionalne krize.
Na inicijativu premijera Abazovića, u Skupštini Crne Gore razriješeni ministri vanjskih poslova i odbrane Ranko Krivokapić i Raško Konjević.
Ustavni sud je nefunkcionalan, manjinska Vlada Dritana Abazovića je u tehničkom mandatu od gubitka povjerenja 20. avgusta. Parlamentarna većina DF, Demokrata i pokreta Ura nije uspjela da formira novu Vladu.
Pobjednici i gubitnici
Kao i u slučaju Podgorice, DPS je u nekoliko gradova pojedinačno osvojio najviše mandata, ali zbog nedostaka postizbornog koalicionog kapaciteta, vlast će formirati njihovi politički protivnici.
Novoformirani pokret “Evropa sad” čiji su lideri Jakov Milatović i Milojko Spajić, bivši ministri u oborenoj Vladi Zdravka Krivokapića, osvojila je respektabilan procenat glasova, uključujući i Podgoricu. Njih dvojica su koautori ekonomskog programa prošle Vlade na osnovu kojeg su povećane plate.
Pad podrške u odnosu na parlamentarne izbore bilježe Demokrate i Građanski pokret Ura premijera Dritana Abazovića. Socijalistička narodna partijakoja u aktuelnoj Abazovićevoj Vladi ima pet ministara u Podgorici je ostala ispod cenzusa.
Preliminarni pobjednici po gradovima
U Budvi je, prema preliminarnim podacima, apsolutnu vlast osvojio proruski Demokratski front (DF), kao i u novoformiranoj Opštini Zeta.
U Baru, najvećoj crnogorskoj luci, Đukanovićev DPS zadržao je vlast, kao i u Bijelom Polju i Plavu je gdje je osvojio većinu sa koalicionim partnerima.
U Danilovgradu, Kolašinu, Pljevljima, Žabljaku, o vlasti pregovarati proruski Demokratski front, Demokrate i Evropa sad iako je DPS pojedinačno osvojila najviše glasova.
U Tivtu u kome je pojedinačno osvojila najviše mandata DPS će pokušati da nađe partnere za formiranje vlasti.
U Rožajama je apsolutnu vlast osvojila Bošnjačka stranka, a u Plužinama prosrpska Socijalistička narodna partija, koja u tom gradu vlada duže od dvije decenije.
U Šavniku zbog zatvaranja nekoliko biračkih mjesta izborni proces nije završen u nedjelju 23. oktobra.
Stranačke reakcije
Nakon izbora sve stranke su saopštile da su zadovoljne osvojenim glasovima.
Uprkos lošem rezultatu pokreta Ura, njegov lider Dritan Abazović izrazio je zadovoljstvo zbog lošeg rezultata DPS-a, rekavši da je njegov pokret sačuvao “biće svog glasačkog tijela”.
Dosadašnji gradonačelnik Podgorice Ivan Vuković je ocijenio da je rezultat koji su osvojili respektabilan, iako je, kako kaže, očekivao da će građani više vrednovati ono što je urađeno tokom njegovog mandata:
“Ipak, hrabri to što je ideja građanske, evropske Podgorice dobila ubjedljivu podršku “.
Jedan od lidera DF Andrija Mandić je izborni rezultat opisao kao “istorijsku pravdu, da je s DPS-om u Crnoj Gori završeno”. Iako su u Podgorici osvojili 17 odsto glasova, on je rekao da bi njihova kandidatkinja Jelena Borovinić Bojović bila gradonačelnica “da nije bilo zakulisnih radnji” ne precizirajući kojih.
Pobjednička atmosfera i najveće zadovoljstvo rezultatima izbora zabilježeni su u Pokretu “Evropa sad” iz kojeg najavljuju da će imati gradonačelnike u više opština.
Nosilac njihove liste Jakov Milatović rekao je da je Podgorica od večeras slobodan grad.
Milatović je rekao da očekuje da se brzo dogovore sa koalicionim partnerima oko formiranja buduće vlasti u Podgorici, ali bez DPS-a.
Aleksa Bečić, iz Demokrata, rekao je da je su izbori u glavnom gradu, potvrdili “da građani nikad više ne žele da se vrate na stanje od prije 30. avgusta”.
Tada su, 30. avgusta 2020. održani parlamentarni izbori na kojima je proruski Demokratski front, Demokrate i Građanski pokret URA tankom većinom smijenili tri decenije dugu vlast Demokraske partije socijalista Mila Đukanovića.
Lokalne izbore, koji su održani nakon parlamentarnih u nekoliko gradova, Nikšiću, Mojkovcu, Cetinju, Đukanovićeva partija je takođe izgubila.
(RSE)
