U prethodnom članku smo raspravljali o tome kako Kina i Rusija koriste diplomatska, ekonomska i vojna sredstva u područjima kao što su Azija i Bliski istok kako bi obuzdali ratobornost i haos koji su pokrenuli Sjedinjene Države. U ovoj analizi, ispitat ćemo u kojoj mjeri ova strategija funkcionira u Europi. U narednom i završnom članku, pogledat ćemo posljedice doktrine “Amerika Prvo” u odnosu na Južnu Ameriku i Monroovu doktrinu.
Sjedinjene Države su u poslednje tri decenije donele haos i razaranja velikim delovima Evrope, uprkos zajedničkom mitu da je stari kontinent uživao u miru posle Drugog svetskog rata svetskog poretka predvođenog Amerikom. Ova laž je podstaknuta evropskim političarima posvećenim Evropskoj uniji i željni da opravdaju i pohvale evropski projekat. Međutim, istorija pokazuje da su Sjedinjene Države poticale ili usmjerile razorne ratove na evropskom kontinentu u Jugoslaviji devedesetih godina, sa sukobom između Gruzije i Osetije početkom devedesetih godina, sa ratom u Gruziji 2008. godine i državnim udarom u Ukrajini. 2014. godine, sa agresijom na Donbas.
Najveći problem za evropske saveznike u Vašingtonu oduvek je bio poziv na suzbijanje američkog imperijalizma. Već dugi niz godina, pogotovo nakon završetka Hladnog rata, evropske zemlje su radije odustale od stavova Vašingtona, potvrđujući njihov status kolonijama, a ne saveznicima. Bitno je priznati da su evropski političari oduvijek bili u službi Vašingtona, željni da se ispruže na američku izuzetnost, favorizirajući američke interese nad europskim.
Ratovi na evropskom kontinentu su jasna demonstracija načina na koji je Vašington koristio Evropu kako bi unapredio svoje interese. Trajni cilj neokonzora i Vašingtonskog establišmenta bio je da se poriče bilo kakva mogućnost zbližavanja između Nemačke i Rusije, što bi potencijalno moglo dovesti do opasne osi koja ugrožava interese Vašingtona. Rat agresije protiv Jugoslavije predstavljao je smrtonosni udar sovjetskim republikama, napor da se protjeruje utjecaj Moskve na kontinentu. Kasniji rat u Osetiji, Gruziji i Ukrajini imao je dvostruki cilj – napad i slabljenje Ruske Federacije, kao i stvaranje neprijateljske klime za Moskvu u Evropi, ograničavajući ekonomske i diplomatske kontakte između Istoka i Zapada.
Poslednjih godina, posebno nakon državnog udara u Ukrajini, povratka Krima u Rusku Federaciju i terorističkih akcija Kijeva protiv Donbasa, odnosi između Rusije i Zapada su se pogoršali na istorijski niske nivoe.
Izbor Trampa je poslao zbunjujuće signale Evropljanima u odnosu na Rusiju. U početku se Trump činio namernim da uspostavi dobre odnose sa Putinom, uprkos snažnom protivljenju evropskih saveznika kao što su Francuska, Nemačka i Velika Britanija. Ali mogućnost američko-ruskog približavanja ozbiljno je narušena kombinacijom Trumpovog neiskustva, beskorisnih savetnika koje je on imenovao i duboke američke države. Ovaj geopolitički preokret imao je dvije primarne posljedice. Za Nemce, pre svega, ona je produbila energetsku i ekonomsku saradnju sa Moskvom, posebno u odnosu na Severni tok 2. Sa druge strane, Trump je našao prijatelje u evropskim zemljama neprijateljski prema Rusiji kao što je Poljska.
Razlike između SAD i Evrope proširile su se povlačenjem Vašingtona iz niza važnih ugovora kao što je Ugovor o srednjim nuklearnim snagama (Ugovor o INF) i Zajednički sveobuhvatni akcioni plan (JCPOA), ili sporazum o nuklearnoj nuklearnoj energiji, koji su obojica imali direktan uticaj na Evropu u smislu bezbednosti i ekonomije. Donald Trump i njegov stav “Amerika Prvo” omogućili su Evropljanima određeni prostor za manevar i uspostavljanje određenog nivoa autonomije, što je rezultiralo povećanjem sinergije sa Moskvom, a posebno sa Pekingom.
U ekonomskom smislu, Kina je ponudila Evropi (sa Grčkom kao primarnim primerom) potpunu integraciju u Belt and Road Initiative (BRI), projekat sa ogromnim mogućnostima za povećanje trgovine među desetinama zemalja. Evropa će postati glavno tržište za kinesku robu, ali u ovom trenutku jedna od najvećih prepreka koju treba savladati može se vidjeti u teretnim vlakovima, koji često počinju svoje putovanje prema Evropi punom snagom, ali su poluprazni na povratku u Kinu. Peking i glavne evropske prestonice su svesne da da bi projekat BRI bio ekonomski održiv, ova razmjena mora ići u oba smjera kako bi obje strane dobile.
Tehnološka povezanost između Kine i Evrope već se događa zahvaljujući Huawei uređajima koje evropske kompanije kupuju u sve većem broju. Odsustvo zadnjih vrata u Huawei sistemima, za razliku od onoga što je Snowden pokazao u drugim zapadnim sistemima, pravi je razlog zašto je Vašington objavio rat ovoj kineskoj kompaniji.Industrijska špijunaža je neprocjenjiva prednost koju uživaju Sjedinjene Države, a prisustvo backdoora na zapadnim sistemima, kojima CIA i NSA imaju pristup, garantira konkurentsku prednost koja omogućava Vašingtonu da napreduje u smislu tehnologije. Sa širenjem Huawei sistema ova prednost se gubi, na očajavanje Vašingtonskog špijunskog aparata. Evropski saveznici shvataju potencijalnu prednost koja se dobija i štiti se od kineskih sistema.
U tehnološkom smislu, napori Pekinga su se pokazali veoma uspješnim u Evropi i utiru put za buduću fizičku integraciju u BRI. U tom smislu, učešće evropskih zemalja kao što su Velika Britanija, Francuska, Nemačka i Italija u azijskoj investicionoj banci pod vodstvom Kine (AIIB) takođe pokazuje kako su izgledi za kineske kapitalne investicije od velikog interesa za problematične evropske ekonomije.
Na vojnom polju, povlačenje SAD-a iz Ugovora o INF-u ugrožava bezbednost evropskih zemalja zbog mera koje je usvojila Ruska Federacija kako bi se garantovala neophodna zaštita od američkih sistema raspoređenih u Evropi. Izreka kaže da kada se slonovi bore, trava je trava. Evropa, kao potencijalno bojište u bilo kakvom sukobu velikih sila, ima najviše da izgubi od obnovljenog hladnog rata koji bi mogao da postane vruć. Otkrivanje nove generacije oružja Moskvi izazvalo je zabrinutost među Evropljanima koji se brinu da njihovi životi mogu biti žrtvovani kako bi zadovoljili Amerikance koji su udaljeni hiljade kilometara. Istovremeno, Amerikanci žele da se oslobode NATO-a, istovremeno tražeći da Evropljani troše više na američko oružje i ograniče kinesko-ruske investicije u Evropi. Vrlo je vjerovatno da će slom Ugovora o INF-u, u kombinaciji s konvencionalnim i nuklearnim sposobnostima Moskve, pojačati diplomatske razgovore između Rusije i Europe bez da SAD mogu sabotirati buduće sporazume. Neke evropske zemlje žele da se oslobode politike podređivanja svojih interesa onom Vašingtonu, posebno u pogledu bezbednosti.
Rusija pametno koristi dva odlučna instrumenta kako bi ograničila uticaj Washingtona na Evropu i zadržala haos koji je stvorio njen spoljnopolitički establišment. Prvo, ima snagu svog vlastitog konvencionalnog i nuklearnog arsenala koji djeluje kao sredstvo odvraćanja od pretjeranih provokacija. Drugo, ima ogromne depozite nafte i LNG-a koji izvozi na evropsko tržište u značajnim količinama. Kombinacija ova dva faktora omogućava Moskvi da zadrži haos koji su SAD oslobodile na mestima kao što su Gruzija ili Ukrajina, kao i da ograniče uticaj SAD-a na unutrašnje evropske poslove, kao što se može videti u slučaju Nemačke i projekta Nord Stream 2. Merkel je prisiljena priznati da unatoč demonizaciji Moskve, Berlin ne može ukloniti rusku opskrbu energijom. To je povećalo tenzije između Berlina i Washingtona,
Kineska ekonomska sila, u kombinaciji sa ruskim vojnim odvraćanjem, kao i evropsko oslanjanje na Rusiju za snabdijevanje energijom, pokazuje da Evropa ne može sebi priuštiti da slijedi svog američkog saveznika u djelovanju provokativno protiv kinesko-ruske osi. Evropa je, štaviše, patila od američkih ratova na Bliskom istoku i talasa migranata koji su do toga došli. Male strateške autonomije mogu se videti u stvaranju Instrumenta za podršku trgovinskim razmjenama (INSTEX), alternativnom platnom sistemu za dolar da bi se zaobišle sankcije protiv Irana. Mala ili nikakva diplomatska podrška koja je pružena Francuskoj i Njemačkoj protiv ruskog stava Ukrajine, mogla bi se smatrati još jednim znakom nezavisnosti Evrope. Nedavna Minhenska konferencija o sigurnosti, na kojoj je prisustvovao Porošenko,
Kombinovane diplomatske, vojne i ekonomske akcije Rusije i Kine u Evropi su definitivno ograničenije i efikasnije u Evropi u poređenju sa drugim delovima sveta kao što su Bliski Istok i Azija. Politička retorika, pojačana medijima, koja je protiv saradnje između Evrope, Rusije i Kine, služi samo interesima Sjedinjenih Država. Rusija i Kina uspijevaju predlažući održive alternative univerzalnom svjetskom poretku Vašingtona, proširujući na europske zemlje stratešku slobodu koja im inače ne bi bila dostupna u jednopolarnom svjetskom poretku usmjerenom na Vašington.
Još uvijek nije jasno da li se europske prijestolnice okreću Moskvi iz anti-Trump, a ne antiameričkih osjećaja. Ostaje da se vidi da li su te promjene privremene i čekaju povratak američkog predsjedništva nekoga tko vjeruje u liberalnu hegemoniju, ili su promjene koje su u toku prve u nizu preokreta koji će progresivno preoblikovati svjetski poredak od unipolarnog do multipolarnog , Evropa je očigledno jedan od glavnih polova.
Tags: New World Order
strategic-culture.org
