Zašto su partizani u Srebrenici dobili krst?! Crkva došla na ideju, načelnik ne zna ko je odobrio
Na spomeniku žrtvama fašizma i borcima NOB-a u Srebrenici umjesto petokrake osvanuo je krst.
Tako da su partizani poginuli u Drugom svjestkom ratu, nakon više od 70 godina dočekali da budu pokršteni.
To tvrde predstavnici udruženja boraca iz ovog rata, ali i bošnjački političari iz Srebrenice.
Kažu da je ovo još jedan od primjera kako se pokušava prekrojiti istorija i provokacijama otvoriti nova pitanja koja bi dovela do međunacionalnih podjela u Srebrenici.
Inače, na spomen-kosturnici prije četiri godine postavljena je ploča sa krstom i natpisom da tu leže Srbi žrtve genocida Muslimana i Hrvata, a prije desetak dana podignut i krst iznad spomenika.
Nakon Drugog svjetskog rata posmrtni ostaci poginulih partizana, ali i civila, sakupljene su u zajedničku kosturnicu koja se dugo vremena nalazila u samom centru grada na Trgu Narodnog heroja Mihajla Bjelakovića čije kosti su takođe bile u toj kosturnici. Trg se po njemu i danas tako zove. Početkom sedamdesetih godina nedaleko odatle na padini brda pod šumom, žrtvama fašizma izgrađen je spomenik i nova kosturnica u koju su prenijete kosti antifašista.
Za vrijeme rata devedesetih, spomenik je zaboravljen, prepušten zubu vremena i rukama vandala. Ovaj spomenik je dugo vremena i nakon rata ostao zaboravljen, a najnovijim prepravkama ponovo je došao u centar pažnje.
Inicijativu da se spomenik partizanima i žrtvama fašizma prepravi u spomen obilježje na kojem će biti krst pokrenula je crkvena opština, a sveštenik iz Srebrenice Aleksandar Mlađenović je još u vrijeme kad se postavljala nova ploča na spomenik pored kosturnice rekao da se ovo radi jer su komunisti falsifikovali istoriju.
„Time je ispravljena istorijska nepravda. Tu su sahranjeni Srbi iz Srebrenice i nekoliko okolnih sela koje su pobile ustaše. To nisu bili partizani već civili, žene, djeca, starci i mi tako ispravljamo istorijsku nepravdu, a to smo bili i dužni prema svojim precima“.
Mi smo kontaktirali i načelnika Srebrenice Mladena Grujičića koji nam je rekao da su ljudi u Srebrenici živjeli u zabludi i nisu smjeli da iskažu saznanja da su tu stradali Srbi. On tvrdi da je poznato da se u toj kosturnici nalaze uglavnom srpske žrtve, s tim da je možda jedna osoba druge nacionalnosti.
„Ali ti ljudi su sve ove godine predstavljani kao građani i partizani koji su poginuli od Nijemaca. To nije tačno jer su tu stradali Srbi od strane ustaša i onih koji su živjeli na teritoriji opštine Srebrenica, a pripadali su narodu Bošnjaka, tada Muslimana. Dokazi o svemu tome postoje i to je razlog zašto se postavio krst na tom mjestu. Željelo se pokazati da je tu uglavnom poginulo srpsko stanovništvo. To su Srbi i prije znali, ali nisu smjeli to da obilježe na način kako bi htjeli“, rekao je Grujičić.
Ipak, da bi se napravile ovakve izmjene neko je trebao da da ovlaštenje za to.
„To je crkva pokrenula, Srbi ovdje su to podržali. Crkva koja ima sve te dokaze o ubijenim je pokretač inicijative“, kaže on i dodaje da je spomenik na državnoj teritoriji, posjedu Šuma srpske.
Na naše pitanje ko je odobrio da se postavi krst na taj spomenik Grujičić nije imao odgovor.
„Zaista ne znam. Ne znam da li postoji odobrenje, jer to je državna zona na kojoj je postojao spomenik, a sada je samo istaknuto da su tu Srbi stradali“, rekao je Grujičić za BUKU.
Nakon što je prije dvije sedmice na spomenik postavljen pravoslavni krst reagovali su SDA, SBB, Stranka za BiH i DF zajedničkim saopštenjem kojim traže reakciju nadležnih odjeljenja, ustanova i institucija, kao i udruženja antifašista.
“Svjedoci smo da se u našoj zemlji svakodnevno negira genocid, revidira historija i istorijski događaji te pokušava mijenjati istina. Međutim, u Srebrenici se postavljaju nove granice i ide korak dalje kada je riječ o svemu navedenom. U Srebrenici se i spomenici žrtvama fašizma pokrštavaju. Činjenica je da su fašisti sa svojim saradnicima ustašama i četnicima počinili strašne zločine tokom Drugog svjetskog rata. U tim zločinima stradali su Srbi, Hrvati, Bošnjaci, Jevreji i Romi. Tako je bilo i u Srebrenici. Pijetet treba iskazati prema svim žrtvama i svim narodima koji su stradali tokom Drugog svjetskog rata. Spomenik žrtvama fašizma u Srebrenici je upravo to i značio”, navedeno je u saopštenju.
Ubrzo je uslijedio i odgovor Koalicije “Zajedno za Srebrenicu” koja je objavila spisak sa imenima srpskih civila čiji se posmrtni ostaci nalaze u spomen-kosturnici u Srebrenici, pokušavši da na taj način demantuju one koji tvrde da je riječ o kosturnici u kojoj su sahranjeni poginuli partizani u okršajima sa ustašama i četnicima.
– Bošnjačke političke partije, reagujući na nedavno postavljanje krsta iznad kosturnice, iznose laži da su tu sahranjeni partizani i civili-žrtve fašizma. Te izjave nisu tačne, jer su tu posmrtni ostaci 108 srpskih civila, čija se imena znaju, većinom starijih osoba i djece, koje su u njihovim kućama pobile ustaše drugi dan Trojica, 14. juna 1943. godine – navedeno je u saopštenju koalicije koju čine srpske političke partije i udruženja proistekla iz rata.
Oni su naveli da su porodice, odnosno potomci ovih žrtava 76 godina čekali da se njihovim nevino pobijenim srodnicima obavi opijelo po pravoslavnom običaju i da se grobno mjesto primjereno obilježi pravoslavnim krstom jer su one pobijene samo zato što su bile Srbi i krstile se sa tri prsta.
I dok političari iz Srebrenice ratuju saopštenjima i prebrojavaju kosti poginulih u Drugom svjestkom ratu, niko od nadležnih još uvijek ništa ne preduzima. Načelnik, vjerovatno zadovoljan što je umjesto petokrake na spomeniku krst i ne zna da li je postojala dozvola za ovakve izmjene, a ostale vjerovatno i nije briga šta se to opet dešava u Srebrenici.
MILOVAN MATIĆ / Buka
